یوشع کسی است که بعد از حضرت موسی فرماندهی بنی اسرائیل را به عهده گرفت. اولین کتاب بعد از اسفار پنجگانه تورات، به وی منسوب است. ارباب کلیسا، با قاطعیّت این کتاب را نوشتۀ یوشع می دانند.



  اسپینوزا در ادامۀ تحقیقاتش، در مورد صحیفه یوشع می نویسد که نویسندۀ این کتاب نمی تواند خود یوشع باشد؛ زيرا بايد شخص ديگرى غير از يوشع دربارۀ او شهادت بدهد.[1]


    به علاوه، در صحیفه یوشع، به داستان مرگ نویسندۀ کتاب و مکان دفن او اشاره شده است. عباراتی که به هیچ وجه نمی تواند توسط خود یوشع نوشته شده باشند:

«بعد از این امور واقع شد که یوشع بن نون، بندۀ خداوند، چون صد و ده ساله بود، مرد. و او را در حدود ملک خودش در تمنه سارح که در کوهستان افرایم به طرف شمال کوه جاعش است، دفن کردند.»[2]


  حتی حوادثى را كه بعد از مرگ يوشع اتفاق می افتد، را ذکر می کند. مثلاً نقل می کند که مشایخ بنی اسرائیل بعد از یوشع به کارهای وی ادامه دادند و خداوند را عبادت کردند.[3]


  همچنین در این کتاب، داستان بندگی کنعانیان و پرداخت جزیۀ آنان نیز نقل می شود؛ ماجرایی که دهها سال پس از یوشع اتفاق افتاد:

  «كنعانيان را، كه در جازر ساكن بودند بيرون نكردند، پس كنعانيان تا امروز در ميان افرايم ساكنند و براى جزيه بندگان شدند.»[4]

  در حالی که داستان بندگی کنعانیان و جزیه دادنشان در عهد داوران، یعنی ده ها سال پس از یوشع واقع شده و در سفر داوران چگونگی آن بیان شده است.[5]

 

پس شواهد نشان می دهند که نویسنده کتاب یوشع یا حداقل بخشی از آن، باید کسی غیر از حضرت یوشع(ع) باشد.

 



[1]  «از هر چه موسى امر فرموده بود، حرفى نبود كه يوشع به حضور تمام جماعت اسرائيل با زنان و اطفال و غريبانى كه در ميان ايشان می رفتند، نخواند.»(یوشع، 8: 35).

[2] صحیفه یوشع، 24: 29 و 30.

[3] «و اسرائيل در همۀ ايام يوشع و همۀ روزهاى مشايخى كه بعد از يوشع زنده ماندند و تمام عملى كه خداوند براى اسرائيل كرده بود دانستند، خداوند را عبادت نمودند.»(صحيفه يوشع، 31:24).

[4] یوشع10:16.

[5] «و چون اسرائيل قوى شدند، بر كنعانيان جزيه نهادند؛ ليكن ايشان را تماماً بيرون نكردند. و افرايم كنعانيانی را كه در جازر ساكن بودند بيرون نكرد، پس كنعانيان در ميان ايشان در جازر ساكن ماندند. و زيولون ساكنان فطرون و ساكنان نهلول را بيرون نكرد، پس كنعانيان در ميان ايشان ساكن ماندند و جزيه بر آنها گذارده شد.»(کتاب داوران، 1: 28 – 30).